Ô nhiễm ánh sáng là gì? Ảnh hưởng của ô nhiễm ánh sáng tới con người

Ô nhiễm ánh sáng là gì, tại sao đây lại là tình trạng được báo động trên toàn cầu khi việc sử dụng ánh sáng nhân tạo ngày càng gia tăng và phổ biến? Để trả lời những câu hỏi này bạn hãy theo dõi bài viết dưới đây cùng Hita chúng tôi nhé.

@mucluc

Ô nhiễm ánh sáng là gì?

Ô nhiễm ánh sáng là việc chiếu sáng quá mức hoặc lạm dụng ánh sáng nhân tạo khi không cần thiết và không phù hợp. Ô nhiễm ánh sáng cũng giống như ô nhiễm môi trường, ô nhiễm không khí, ô nhiễm nguồn nước…Tất cả những tình trạng này đều có sức ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe và cuộc sống của con người. Gây hậu quả nghiêm trọng cho môi trường sống, động vật hoang dã và khí hậu của chúng ta.

Phân loại ô nhiễm ánh sáng

Để hiểu rõ hơn về tình trạng này, phân loại ô nhiễm ánh sáng đã được chia 5 loại khác nhau bao gồm xâm nhập ánh sáng, chiếu sáng quá mức, ánh sáng chói lóa, ánh sáng lộn xộn và ánh sáng chiếm dụng bầu trời.

Xâm nhập ánh sáng: các loại ánh sáng xâm nhập vào không gian sinh hoạt của một người mà họ không hề mong muốn. Ánh sáng này thường gây khó chịu và mất tập trung.

Chiếu sáng quá mức: ám chỉ sử dụng quá mức ánh sáng cần thiết khi không có mục đích gây lãng phí năng lượng.

Ánh sáng chói lóa: hệ quả của sự đối lập giữa vùng sáng và vùng tối trong tầm nhìn. Khiến mắt người cảm thấy khó chịu, mệt mỏi nếu phải chịu đựng lâu. 

Ánh sáng lộn xộn: quá nhiều luồng ánh sáng đan xen không có hướng xác định, phát tán lộn xộn.

Ánh sáng chiếm dụng bầu trời: xảy ra ở các khu vực đông dân cư dẫn đến các quầng sáng, vầng sáng phát ra từ nhiều nguồn khác nhau phản chiếu lên bầu trời. Tác động lên không khí làm mờ đi bầu trời vào ban đêm.

Nguyên nhân gây nên ô nhiễm ánh sáng

Ô nhiễm ánh sáng đang tác động đến con người một cách âm thầm và nguy hiểm. Nguyên nhân chính gây nên có thể kể đến như:

• Duy trì nguồn ánh sáng không hợp lý khiến lãng phí nguồn sáng và chi phí năng lượng.
• Trong cùng một khu vực lạm dụng quá nhiều ánh sáng không sử dụng chế độ hẹn giờ, các bộ phận cảm biến. Hoặc không sử dụng bất kỳ hình thức nào khác để tắt ánh sáng khi không sử dụng.
• Lựa chọn thiết bị chiếu sáng không phù hợp với không gian làm tăng thời gian cũng như năng lượng để chiếu sáng.
• Tính toán thiết kế ánh sáng không hợp lý dẫn đến nhiều khu vực thừa ánh sáng và khu vực thiếu ánh sáng. Gia tăng việc sử dụng ảnh hưởng tới nguồn sáng.
• Không thực hiện theo sự quản lý dẫn đến lạm dụng ánh sáng ở bên trong các tòa nhà, các cơ sở văn phòng, nhà máy, đường phố… Đặc biệt nghiêm trọng ở các khu vực công nghiệp cao, tập trung dân cư đông đúc.

Ảnh hưởng của ô nhiễm ánh sáng tới con người

Lãng phí năng lượng

Nghiên cứu cho rằng có tới 60 - 90% ánh sáng không cần thiết tiêu thụ tại các đô thị lớn. Lượng ánh sáng từ hệ thống đèn trang trí, các tòa nhà, đèn quảng cáo ban đêm… chiếm phần lớn trong việc gây nên lãng phí năng lượng. Lượng ánh sáng này sẽ ngày càng gia tăng khi đô thị hóa ngày càng mạnh lên cùng với sự phát triển của các thiết bị công nghệ.

Tác động đến kinh tế xã hội

Ô nhiễm ánh sáng có tác động mạnh mẽ tới kinh tế xã hội. Khi năng lượng trở nên dư thừa, việc lạm dụng ánh sáng quá mức khiến cho lượng điện sử dụng ngày càng nhiều, dẫn đến giá điện tăng cao. Ngoài ra việc phân bổ điện năng tới các vùng cũng không được đồng đều. Tại các đô thị sẽ gặp phải tình trạng thừa ánh sáng còn các vùng nông thôn lại thiếu ánh sáng, ảnh hưởng tới an sinh xã hội.

Tác động tới sức khoẻ con người

Tác động của ánh sáng tới sức khỏe của con người được xem là mối quan tâm hàng đầu của các nhà nghiên cứu. Ánh sáng nhân tạo vào ban đêm nghiên cứu chỉ ra rằng có ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe con người. Làm rối loạn nhịp sinh học, tăng nguy cơ trầm cảm, rối loạn giấc ngủ, béo phì, tiểu đường... Đặc biệt đối với phụ nữ có thể bị ung thư vú, giảm chức năng sinh dục, mệt mỏi, đau đầu, lo âu...

Gây rối loạn các hệ sinh thái

Hệ sinh thái trên thế giới đang ngày càng bị đe dọa bởi ánh sáng nhân tạo khi thiên nhiên vốn thích nghi với ánh sáng và bóng tối tự nhiên. Ô nhiễm ánh sáng tác động tới nhiều loại sinh vật bao gồm động vật lưỡng cư, chim, động vật có vú, thực vật và côn trùng. Tình trạng này làm rối loạn thói quen sinh hoạt của các loài sinh vật, động vật. Dẫn đến hiện nay có rất nhiều loài đã ghi tên vào sách đỏ cần được bảo vệ.

Ảnh hưởng tới thiên văn học

Đối với các nhà thiên thiên văn học việc có được bầu trời quang đãng để quan sát các vũ trụ là điều rất quan trọng. Tuy nhiên ánh sáng nhân tạo từ các đô thị, trung tâm thành phố đã làm xao lãng việc quan sát này. Giảm độ sắc nét quan sát giữa các ngôi sao, chuyển động của các thiên hà.

Biện pháp giảm ô nhiễm ánh sáng

Từ những ảnh hưởng của ô nhiễm ánh sáng ở trên, chúng ta có thể thấy được việc bắt tay vào để giảm thiểu tình trạng này cần nhanh chóng thực hiện. Một số biện pháp có thể kể tới như:

• Tắt điện khi không sử dụng.
• Lựa chọn sản phẩm chất lượng cao, thân thiện môi trường và đảm bảo an toàn cho người sử dụng.
• Hạn chế chiếu sáng lãng phí, giảm thiểu khí thải ra môi trường.
• Thiết kế lại hệ thống chiếu sáng nếu chưa phù hợp với không gian sống.
• Sử dụng nguồn ánh sáng phù hợp với mục đích, nhu cầu.
• Hạn chế sử dụng ánh sáng nhân tạo vào ban đêm để đảm bảo sức khỏe.

Trên đây là những thông tin mà Hita chúng tôi muốn giúp bạn giải đáp câu hỏi ô nhiễm môi trường là gì. Hy vọng bạn đã có những kiến thức hữu ích để có thể lưu ý khi sử dụng ánh sáng và lựa chọn được sản phẩm phù hợp với mình.